Το Μοναστήρι του Αγίου Μιχαήλ είναι ένα εξαιρετικό μέρος για όσους θέλουν όχι μόνο να ατενίσουν την πιο όμορφη θέα στα χιονισμένα βουνά της Αδύγεας, αλλά και όσους θέλουν να χαλαρώσουν την ψυχή τους. Υπάρχουν πάντα πολλοί άνθρωποι που ήρθαν εδώ όχι μόνο από κοντινές πόλεις, αλλά και από όλη τη Ρωσία και τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες.

Το μοναστήρι βρίσκεται στην πλαγιά του όρους Fiziabgo. Το μοναστήρι ιδρύθηκε το 1877 και τον 19ο αιώνα ήταν το μεγαλύτερο σε ολόκληρο τον βόρειο Καύκασο. Το μοναστήρι ιδρύθηκε από ανθρώπους του Αγίου Όρους και είναι το ψηλότερο ορεινό μοναστήρι της Ρωσίας.

Θέα από τα τείχη του μοναστηριού Θέα από τα τείχη του μοναστηριού

Η επίσημη ονομασία της μονής είναι SMAP ή Άγιος Μιχαήλ Άθως Ησυχαστήριο. Ανδρικό μοναστήρι, τα κτίρια του μοναστηριού είναι αρχιτεκτονικά μνημεία. Το 1928 έκλεισε μέχρι το 2001, τότε στην επικράτειά του υπήρχε παιδική αποικία, τουριστική βάση και ξενώνας. Τώρα το μοναστήρι αναστηλώνεται και αναζωογονείται, οι ναοί που καταστράφηκαν την εποχή που το μοναστήρι έκλεισε και ανατινάχτηκε κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ξαναχτίζονται.

Σε απόσταση λίγο περισσότερο από 1 χλμ. από το μοναστήρι, υπάρχει μια ιερή πηγή, η οποία αναστηλώθηκε και καθαγιάστηκε το 2002. Χιλιάδες προσκυνητές αντλούν νερό από αυτήν καθημερινά, η πηγή ονομάζεται και «θεραπευτική». Κοντά χτίστηκαν ένα μεγάλο λουτρό και δύο μικρά. Για μια σειρά από λόγους δεν έφτασαν στην πηγή, αλλά κατέβηκαν στο μοναστήρι του σπηλαίου.

Το μοναστήρι, ακριβώς υπόγεια, στο πάχος του βουνού, σε βάθος 40 μέτρων. Ναός και κελιά για μοναχούς. Τα περάσματα είναι στενά και όλη την ώρα που χρειάζεται να γέρνεις το κεφάλι σου, ψηλοτάβανο είναι μόνο στο «ναό» μέρος της σπηλιάς. Πάντα δροσερό, πάντα + 5. Το κελί μοιάζει με εσοχή σε βράχο με ένα μικρό πέτρινο «πάγκο» πλάτους που δεν ξεπερνά το ένα μέτρο, πάνω στο οποίο κοιμόντουσαν οι μοναχοί καθισμένοι .

Αυτά τα σπήλαια είναι πολύ παλαιότερα από το μοναστήρι που ιδρύθηκε τον 19ο αιώνα. Όπως έδειξαν μελέτες αυτών των σπηλαίων, δημιουργήθηκαν από ασκητές του Βυζαντίου τον 8ο — 10ο αιώνα!!! Και μόνο τότε τα βρήκαν οι μοναχοί της Μονής του Αγίου Μιχαήλ, τον 19ο αιώνα. Πολλά από τα περάσματα που υπήρχαν παλιά είναι σήμερα σκουπίδια και, σύμφωνα με το μύθο, φυλάσσονται ακόμη εκεί πολύτιμα βιβλία, που βγήκαν από το Βυζάντιο κατά τη διάρκεια των διωγμών των μοναχών. Παλαιότερα, 11 περάσματα οδηγούσαν στο υπόγειο μοναστήρι και το συνολικό μήκος ήταν πάνω από 3 χιλιόμετρα, αλλά τώρα το μήκος δεν είναι καθόλου μεγάλο και γίνονται εκδρομές σε όλα τα περάσματα, είναι περίπου 220 μέτρα.

Σε όποιον μπαίνει στο μοναστήρι του σπηλαίου δίνονται κεριά στην είσοδο, που φωτίζουν το μονοπάτι, γιατί δεν υπάρχει φωτισμός στη σπηλιά. Όπως είπε ο ξεναγός, η φωταγώγηση δεν έγινε κατόπιν επιθυμίας των μοναχών για να μην εισχωρήσει τίποτα εγκόσμιο στην ατμόσφαιρα αυτού του τόπου.

Πολλά σκαλοπάτια οδηγούν κάτω από το κεντρικό μοναστήρι στο υπόγειο (περίπου 700 μέτρα μεταξύ τους), το να κατέβεις είναι εύκολο και απλό, αλλά μετά είναι δύσκολο για άτομα χωρίς συνήθεια να ανέβουν πάνω , αλλά στη διαδρομή υπάρχουν μερικά παγκάκια για ξεκούραση.

Χωριό Πομπέδα, Αδύγεα

44.2907920, 40.3162314